پیر ادب و دانش ایران زمین استاد محمد مهریار چشم از جهان فروبست.

استاد محمد مهریار دانشمند و ادیب فرزانه در ساعت9:30 بامداد روز چهارشنبه 18 اسفند ماه 1389 شمسی ،چشم از جهان فرو بست.   

  

 استاد محمد مهریار دانشمند فرزانه و ایران شناس بزرگ از شخصیتهای ملی ایران بود که در زمینه علوم انسانی نظیر زبان شناسی، ادبیات فارسی، جامعه شناسی و روانشناسی (تعلیم و تربیت) ، تاریخ و فلسفه و  نیز جغرافیا ، همچنین علوم حوزوی ، سالها تحصیل ، تدریس ، تحقیق و تالیف نمود ودر بسیاری ازین علوم سر آمد دوران خود در ایران گردید. 

 تسلطش  به زبان های انگلیسی ، فرانسه و عربی او را از مرزهای ایران فراتر برد و زمینه ساز ترجمه ها و تالیفات ارزنده ای شد که از گنجینه های ماندگار فرهنگ این کشور محسوب می شوند . هوش سرشار وی و حافظه شگفت اش باعث می شد که در زمینه های مختلف دانش فراوان بیاندوزد و از او شخصیتی جامع العلوم بسازد. با این همه ، فروتنی اش بسیار بود و او در پی نام نمی گشت.  

 جهانگرایی اش هرگز باعث نشد که ذره ای از مهر او به ایران سرزمین کهن و پر گوهر کاسته شود و بر عکس، او به تحقیق و جستجو در زمینه ایران شناسی و زبان اوستایی پرداخت . پژوهشهایی در زمینه شاهنامه و نیز آخرین تالیف ایشان" فرهنگ نام شهر ها و برخی آبادی های کهن ایران خود گواه این سخن است. همچنین ایشان از اصفهان شناسان برجسته بوده اند.

 

او در سال 1297 شمسی در اصفهان ودر خانواده ای مذهبی و روحانی متولد شد. پس از تحصیل در حوزه علمیه اصفهان برای تکمیل تحصیلات دینی خود و کسب اجتهاد به نجف عزیمت نمود و پس از پایان آن دوران به زادگاهش اصفهان بازگشت و به تحصیل فلسفه و ادبیات در دانشسرای عالی پرداخت. در سال 1319 شمسی به تدریس در مدارس اصفهان دعوت شد که با فروتنی پذیرفت و نخبگان زیادی شاگرد درسهای ادبیات فارسی ، تاریخ، جغرافیا و زبانهای خارجه استاد در آن دوران بوده اند.

در سال 1330 شمسی به آمریکا سفر کرد و در دانشگاه فلوریدا و شیکاگو در رشته تعلیم و تربیت ( از گرایشهای روانشناسی ) و همچنین ادبیات به تحصیل پرداخت .پس از آن دیگر بار به ایران باز گشت و با اندوختهء دانش به روز خود بویژه در خصوص تعلیم و تربیت و پرورش کودک به آموزش پرداخت و کتاب "تحقیق در رشد و نمو کودک را به رشته تحریر در آورد.تاسیس و مدیریت کتابخانه دانشکده پزشکی دانشگاه اصفهان از خدمات ارزنده وی به شمار می رود و نیز خدمات شایسته ایشان در مقام معاونت دانشکده ادبیات آن دانشگاه نیز در خور ستایش است.گفته میشود که ایشان استاد السنه شرق در دانشگاه کمبریج نیز بوده اند .

از آثار  چاپ شده ایشان میتوان به موارد زیر اشاره نمود:

1) چشم انداز تاریخ سیاسی ایران ،در اصفهان

2) اصفهان از قدیم ترین عهود تاریخی تا عهد سلجوقی(رساله اصفهان در گذشته و حال )چاپ اصفهان

3) رساله در رشد و نمو کودک و راه استفاده از آن در تعلیم و تحصیل

4) قلمرو ایران در گذشته و حال (در تاریخ صفویه)

5) تاریخ ادبیات ایران قبل از اسلام ، جلد اول چاپ اصفهان

6) تاثیر و نفوذ غرب در ایران ،چاپ اصفهان

7) هلال ماه نو ، ترجمه از اشعار تاگور شاعر نامدار هند

8) راه نو در سلامت روان و تن

9) شاه دز کجاست؟

10) سقوط اصفهان ،گزارش های گیلاننتز درباره هجوم افغان ها و سقوط اصفهان

11) ترجمه سفر نامه سانسون (وضع کشور ایران در عهد شاه سلیمان صفوی)

12) آناباز ، ترجمه شعر سن زون پرس(به اتفاق محمود نیکبخت)

13) فرهنگ جامع نامها و آبادیهای کهن اصفهان (1382)

14) فرهنگ شهر ها و برخی آبادی های کهن ایران

و مقالات متعدد و ترجمه های دیگر .

یاد این استاد فرزانه، گرامی و روح پر فتوحش شاد باد.

پاینده ایران