تقریری بر برنامه بزرگداشت پزشک

از تفکرات قدرتمند مطرح در روانشناسی امروز ، موضوع حاکمیت وسیع محیط بر اندیشه و رفتار آدمی است. به طوری که برخی مدعی شده اند که با تدارک و کنترل محیطی میتوان آدمیان را باشیوه های رفتاری و فکری خاص پرورش داد و به وجود آورد.دکتر عباس شفتی عضو افتخاری انجمن مثنوی پژوهان ایران در تقریر برنامه بزرگداشت روز پزشک با ذکر این مطلب افزود : این نظریه تا آنجا پیش رفته است که گاهی نقش و تأثیر گذاری عامل انسانی به هیچ روی مورد توجه قرار نمی گیرد . صرفه نظر از تفکرات متعارض و نقادانه ای که در مقابل این نظریه مطرح است ، برخی نظریه پردازان ضمن پذیرش تأثیر گذاری های محیط ، توان فرارَوی از این شرایط را در آدمی مورد توجه قرار داده و توان ذهنی و آگاهانه انسان را بیش از تسلیم شدن به شرایط موجودِ حاکم ارزیابی می نمایند. به عبارت دیگر توصیف آنان از عملکرد انسان توانمند بیش از عجز در برابر شرایط محیط و پذیرش بی چون و چرای آن است.

در برخی از نظریه ها این ویژگی از نشانه های انسان کامل و آگاه است. کسانی که در برابر شرایط فیزیکی و مادی موجود، معنویتِ مفقود را نیز فراموش نکرده و با فرا رسیدن شب ، صبح قریب را از یاد نبرده اند ، با فرا رفتن از محیط موجود به واقعیت های پنهانِ جهانِ هستی توجه دارند و خلاصه « جَو زدۀ » شرایط موجود نمی شوند.

به نظر می رسد همۀ تحول آفرینان عرصه های علمی، فرهنگی و اجتماعی از زمرۀ کسانی بوده اند که به دانش و بینش ارائه شده بسنده نکرده و حرف و سخن تازه ای را فراتر از آنچه که بوده و مقبول شده ارائه نموده اند. شوکران نوشیده اند، اما تسلیم خرد ناقص نشده اند، سر به دار شده ، اما حقیقت نهایی را فراتر از باورهای موجود شمرده اند.

از این زمره اند کسانی که در عرصۀ زندگی معمول  به دانش و مشغلۀ عرضه شده توسط محیط بسنده نمی نمایندو توان خرد ورزی خود را به کار گرفته ، زندگی علمی را فراتر از تحصیلات آکادمیک و وظایف شغلی را بیش از آنچه که چارچوبه ها مطالبه می نمایند در نظر دارند. اگر طبیب جسم اند غوغای درون انسانها را فراموش نمی کنند  و انسان را بیش از گوشت و پوست و استخوان می شمارند.

دکترعباس شفتی در پایان ،  دکتر علی اکبر توسلی را از زمرۀ این گونه اشخاص  بر شمرد که مشغلۀ زندگی شغلی و علمی تعریف شده برای یک پزشک، او را از توجه به معنویت، ادبیات ، فرهنگ و عرفان، دور نساخته  و همواره از او در کنار چهره یک پزشک موفق، یک ادیب نکته سنج و یک عارف دل آگاه را نیز مطرح ساخته است.